५.१ जिल्हाधिकारी ५.२ जिल्हा पोलीस प्रमुख ५.३ जिल्हा न्यायालय ५.१ जिल्हाधिकारी जिल्हा प्रशासनाचा प्रमुख जिल्हाधिकारी असतो. त्याची नेमणूक राज्यशासन करते. जिल्हाधिकाऱ्याला शेतसारा गोळा करण्यापासून ते जिल्ह्यात कायदा व सुव्यवस्था राखण्यापर्यंत […]
४.१ नगरपंचायत ४.२ नगरपरिषद ४.३ महानगरपालिका मागील पाठात आपण ग्रामीण भागातील स्थानिक शासन संस्थांचे स्वरूप पाहिले. या पाठात आपण शहरी भागातील स्थानिक शासन संस्थांचे स्वरूप समजावून घेणार आहोत. शहरी स्थानिक […]
३.१ ग्रामपंचायत ३.२ पंचायत समिती ३.३ जिल्हा परिषद समाजाचे नियमन करण्यात स्थानिक शासन संस्था महत्त्वाची भूमिका पार पाडतात. आपल्या देशात या संस्थांबरोबरच संघशासन व राज्यशासनही समाजनियमनाच्या कामात सहभागी असते. स्थानिक […]
२.१ विविधता हीच आपली ताकद २.२ धर्मनिरपेक्षतेचे तत्त्व २.३ आपल्या जडणघडणीत समाजाचा सहभाग २.४ समाजाचे नियमन भारतीय समाजात अनेकविध भाषा, धर्म, संस्कृती, चालीरीती, परंपरा आहेत. ही विविधता आपले सांस्कृतिक वैभव […]
१.१ माणसाला समाजाची गरज का वाटली ? १.२ माणसातील समाजशीलता १.३ आपला विकास १.४ समाज म्हणजे काय ? इयत्ता पाचवीच्या पाठ्यपुस्तकात माणसाची उत्क्रांती कशी झाली हे तुम्ही शिकलात. आजचे आपले […]
११.१ भारत आणि पश्चिमेकडील देश ११.२ भारत आणि आशिया खंडातील इतर देश ११.१ भारत आणि पश्चिमेकडील देश हडप्पा संस्कृतीच्या लोकांनी पश्चिमेकडील देशांशी व्यापारी संबंध प्रस्थापित केले होते. तेव्हापासूनच भारताची बाह्य […]
१०.१ भाषा आणि साहित्य १०.२ लोकजीवन १०.३ विज्ञान १०.४ शिक्षणाची केंद्रे १०.५ स्थापत्य आणि कला १०.१ भाषा आणि साहित्य प्राचीन भारतात साहित्य निर्मितीची अखंड परंपरा होती. संस्कृत, अर्धमागधी, पाली आणि […]
९.१ चेर, पांड्य आणि चोळ राजघराणी ९.२ सातवाहन राजघराणे ९.३ वाकाटक राजघराण ९.४ चालुक्य राजघराणे ९.५ पल्लव राजघराणे ९.६ राष्ट्रकूट राजघराण ९.१ चेर, पांड्य आणि चोळ राजघराणी दक्षिणेतील प्राचीन राजसत्तांमधील […]
८.१ शुंग घराणे ८.२ इंडो-ग्रीक राजे ८.३ कुशाण राजे ८.४ गुप्त राजघराणे ८.५ वर्धन राजघराणे ८.६ ईशान्य भारतातील राजसत्ता ८.१ शुंग घराणे सम्राट अशोकानंतर मौर्य सत्तेचे सामर्थ्य कमी होत गेले. […]
७.१ ग्रीक सम्राट सिकंदराची स्वारी ७.२ मौर्य साम्राज्य ७.१ ग्रीक सम्राट सिकंदराची स्वारी ग्रीक सम्राट अलेक्झांडर ऊर्फ सिकंदर याने इ.स.पू. ३२६ मध्ये भारताच्या वायव्य प्रदेशावर स्वारी केली. सिंधू नदी ओलांडून […]